APARAT RUCHOMY dla dziecka, czyli co powinien wiedzieć rodzic?
Ortodoncja wieku rozwojowego czyli maluszka, przedszkolaka czy szkolniaka, odrobinę się od siebie różni. Różnice te wynikają zarówno z ilości i rodzaju zębów jakie dziecko w danym wieku ma w buziaku, jak również od możliwości współpracy z nim. Wiadomo, że aparat który leży na półce nie prostuje zębów, dlatego współpraca małego pacjenta jest tu kluczowa. W tym artykule przedstawiłam niezbędne informacje o tym, co to jest aparat ruchomy i jak się go użytkuje? Wszystko w jednym celu – aby rezultat podjętego leczenia był spektakularny.
Warto wiedzieć
Co to jest aparat ruchomy na zęby ?
Współczesny aparat ruchomy projektowany przez ortodontów dla dzieci, najczęściej przybiera jedną z poniższych form. Dla młodszych dzieci lekarze preferują aparaty tzw. łączące górę z dołem. Wybór ten wynika z tego, że w trakcie leczenia zęby mleczne są malutkie i niziutkie, a wymiana uzębienia (czyli regularne braki zębowe) utrudniają utrzymanie się oddzielnych aparatów. Nie jest to oczywiście reguła, lecz przyjęta norma wyboru. Takim aparatem popularnym w Polsce jest pokazany na zdjęciu aparat Stockwischa. Wbrew temu jak wygląda, muszę Państwa zapewnić, że jest on wygodny dla dzieci. Maluchy i starszaki szybko się do niego adaptują. Akryl dopasowany jest w swoim kształcie do podniebienia i wyrostków zębodołowych (to rezultat dobrze pobranego wycisku). A druty dogięte są tak, by nigdzie nie uciskać. Wkomponowują się w przestrzenie warg i policzków tak, by przy połykaniu czy mówieniu nie było z nimi problemu.
Dla starszaków ortodoncji wybierają najczęściej wykonanie dwóch oddzielnych aparatów tzw. Aparatów Schwarca. Na zdjęciu pokazałam najpopularniejszy aparat Schwarca w Polsce. Aparaty te różnią się ilością dodatkowych elementów czyli ilością śrub którymi się powiększa aparat lub sprężynek którymi można lekko zmienić ustawienie pojedynczych zębów.
Jak nosi się aparat ruchomy?
Aparat ruchomy należy użytkować zgodnie z instruktażem przeprowadzonym przez lekarza prowadzącego.
Jakie są zalecenia użytkowania aparatu ruchomego?
- Aparat należy zakładać na czyste zęby.
- Po oddaniu aparatu rozpoczyna się okres adaptacji dziecka do noszenia aparatu. Dziecko w tym czasie uczy się wkładać i wyjmować aparat z jamy ustnej. Uczy się mówić w aparacie przy lekko zwartych zębach. Uczy się połykać ślinę by „nie siorpać”. Uczy się trzymać aparat w zamkniętej buzi. Zalecamy noszenie aparatu każdego dnia troszkę dłużej, by pod koniec okresu adaptacji dziecko potrafiło nosić aparat w czasie dnia około 2 godziny.
- Gdy dziecko świetnie radzi sobie za dnia z aparatem, prosimy by dziecko zaczęło spać z aparatem w buzi (jeśli jest takie zalecenie lekarza prowadzącego). Jeżeli lekarz prowadzący nie zaleci inaczej, aparat należy nosić 2-3 h w ciągu dnia i przynajmniej pół godziny przed spaniem, by mięśnie przyzwyczaiły się do wymuszonej pozycji w której będą musiały pozostać całą noc. Jeśli dziecko dużo pracuje przy komputerze rekomendujemy by zawsze w czasie pracy przy komputerze aparat był włożony do jamy ustnej.
- Pierwsza wizyta kontrolna najczęściej ma miejsce po miesiącu od oddania aparatu.
- Lekarz najprawdopodobniej zaleci rozkręcanie aparatu w określonych odstępach czasowych (jeśli aparat ma śruby). Są ortodonci, którzy preferują samodzielne rozkręcanie aparatu dlatego zapytaj się czy do twoich obowiązków należy rozkręcanie aparat dziecku w domu.
- Należy regularnie uczestniczyć w wizytach kontrolnych. Na wizyty przychodzi dziecko wraz z aparatem ortodontycznym.
- Dziecko nie nosi aparatu w szkole (łatwo można zgubić) ani podczas zajęć sportowych (łatwo może dojść do urazu).
Jak rozkręcać aparat ruchomy?
Jeśli lekarz zalecił rozkręcanie aparatu i wydał Państwu specjalne „kluczyki” to zasada rozkręcania każdego aparatu jest taka sama. Na zdjęciach krok po kroku pokazałam jak zrobić jedno przekręcenie śrubki czyli tyle ile można na np. 7/10/14 czy 30 dni. PAMIĘTAJ! Czas kolejnych rozkręceń zawsze określa lekarz. Nigdy nie rób dwóch rozkręceń za jednym razem i nigdy nie próbuj samemu dopasować aparat.
Co się dzieje po rozkręceniu aparatu?
Wielu rodziców ulega swoim dzieciom i po rozkręceniu jeden raz aparatu natychmiast skręca aparat z powrotem do punktu wyjścia. Dlaczego? Dzieci po rozkręceniu aparatu czyją, że aparat jest „inny / dziwny” i mówią, że aparat teraz jest niewygodny. TAK. Aparat po rozkręceniu jest odrobinkę większy i dziecko to odczuwa. Wystarczy ponosić troszkę aparat i w parę minut/godzin dopasuje się świetnie do zębów i dziecko zapomni o etapie rozkręcania. Żeby aparat leczył najczęściej należy go rozkręcać, dlatego proszę nie ulegać chwilowym uwagą dzieci gdyż wiemy, że jedno rozkręcenie najczęściej nie jest powodem ani wielkiego bólu ani wielkiego dyskomfortu. Należy jedynie przystosować się do nowego kształtu. I tak co 7/10/14 czy 30 dni.

Rozkręcone aparaty ruchome dziecka. Jeśli dziecko nosiło aparaty to znaczy, że wadę ortodontyczną po takim rozkręceniu ma mniejszą.
Jak czyści się aparat ruchomy?
Aparat należy czyścić codziennie. Do tego celu prosimy nie stosować wrzątku ani żadnych past ściernych. Zalecamy kupno dość dużej szczotki do rąk lub szczoteczkę do protez zębowych (szczoteczka do zębów jest za miękka i za mała). Wskazaną szczotką z lub bez pasty do mycia zębów dla dzieci, prosimy szorować aparat z każdej strony ze szczególnym uwzględnieniem śruby. Jeśli jest potrzeba aparat można myć w preparatach do mycia protez zębowych. Przynajmniej raz w miesiącu zalecamy na śrubę/y nanieść 1 kroplę oleju jadalnego.
Aparat przechowujemy tylko w twardym pudełku z dziurkami (w celu wentylacji).
Uważać należy na zwierzęta, gdyż szczególnie psy lubią pogryźć kolorowy aparat.
Dygresje autorki
Dziecko jak każdy, nie lubi ograniczeń. Aparat prostujący zęby, trochę tak działa – coś muszę zrobić mimo, że nie mam ochoty. Trudno wymagać od malucha, aby zrozumiał, że to dla jego zdrowia i dobra. Postarajmy się stworzyć dookoła tego zabiegu przyjazną, wesołą, może tajemniczą atmosferę. Niech to będzie przygoda przeżywana z ulubionym bohaterem. Dziecko powinno czuć się wyjątkowo. Nasze wsparcie i kreatywność pomogą mu w osiągnięciu pięknego uśmiechu. Czy to nie najlepsza nagroda dla nas. Podzielcie się swoimi pomysłami, jak zachęciliście dziecko do systematycznego noszenia aparatu. Czekam na komentarze.
UWAGA! Artykuł ma charakter informacyjno-edukacyjny. Artykuł nie jest substytutem diagnozy i leczenia. W artykule nie opisane są wszystkie wskazania i przeciwskazania oraz skutki uboczne leczenia ortodontycznego. Pamiętaj aparat ortodontyczny (np. stały, nakładkowy, aparat ruchomy) to wyrób medyczny który może nie być odpowiedni dla Twojego dziecka lub Ciebie. Można go stosować jedynie po pełnej diagnostyce stomatologicznej i ortodontycznej oraz jedynie ze wskazań medycznych i pod nadzorem lekarza. Pełen zakres informacji na jego temat uzyskasz zawsze bezpośrednio u lekarza prowadzącego Twoje leczenie. Umieszczone cenniki nie stanowią oferty handlowej wg art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego i są publikowane tylko w celach informacyjnych. Podane ceny mogą ulec zmianie. Artykuł nie jest sponsorowany
8 komentarzy
Dzień dobry, lekarka naszej córki zabroniła jej mówić z aparatem w buzi. Jednak nie wyjaśniła dlaczego. W czasie noszenia aparatu za dnia jest to bardzo trudne dla dziecka, żeby nie powiedzieć wręcz niemożliwe. Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienia. Załączam ukłony
Witamy, niektóre aparaty słabo trzymają się w jamie ustnej (z różnych powodów) lub warunki w jamie ustnej nie są korzystne (czasami tak u dzieci bywa). Wiadomo, że nie uda się dziecku milczeć w trakcie terapii aparatem ortodontycznym. Może istnieje szansa na zmianę aparatu np. aparaty dwuszczękowe (takie połączone) są trudniejsze do trzymania w jamie ustnej niż aparaty jednoszczękowe. Ale żeby mieć inny aparat muszą być do tego wskazania. Na pewno wielu lekarzy zastosowałoby ten aparat co teraz Pani córka posiada, ale jak wiemy możliwości jest dużo dlatego inni lekarze może by zaprojektowali inny aparat. Życzymy powodzenia, bo leczenie dzieci jest bardzo ważne.
Moja córka posiada aparat dwuszczękowy. Oba elementy mają śruby do rozkręcania. Kazano nam co 10 dni rozkręcać tylko górną część. Czy to prawidłowo ? Czy aparat nie pracuje z zębami prawidłowo wtedy ,kiedy obie części są rozkręcane jednocześnie ? z góry dziękuję za odpowiedź
Witamy, bywa że lekarz zaleci rozkręcanie dwóch części jednocześnie w tym samym czasie. Bywa, również że lekarz zaleci rozkręcanie dwóch części ale w różnych czasach. Bywa, że lekarz zaleci nie rozkręcanie aparatu w jakimś czasie… Kombinacji jest dużo. Wszystko zależy od wady zgryzu dziecka, etapu rozwoju uzębienia, współpracy i.t.d. Prosimy porozmawiać z lekarzem by wyjaśnił swoją decyzję. Czasami wystarczą 2 zdania wytłumaczenia i leczenie dla pacjenta staje się logiczne. Pozdrawiamy serdecznie i cieszymy się że młody człowiek jest leczony ortodontycznie.
witam, córka (lat9) również posiada aparat dwuszczękowy. Dwa dni temu wypadła jej mleczna górna 5. na której aparat się trzymał. aparat nie przylega z jednej strony. czy będzie to wymagać jakiejś przeróbki? czy musimy czekać aż stały ząbek wyrośnie? ps nasz ortodonta na urlopie czekamy aż wróci…
Witamy, w okresie wymiany uzębienia ząbki mleczne wypadają a stałe powoli rosną. W ortodoncji dziecięcej jest to okres przejściowy w którym leczenie postępuje etapami. Czasami lekarz będzie samodzielnie modyfikował aparat, czasami wyśle do przeróbek w laboratorium, czasami zaleci by przez chwilę nie użytkować. Kontrola w takim przypadku jest zawsze wskazana. Pozdrawiamy
Dzień dobry, moja córka od 2 tygodni nosi aparat ruchomy górny i dolny. Od początku bez problemu, ok. 16 godzin na dobę. Wczoraj wg zaleceń po raz pierwszy rozkręcałam obie śruby. Z z tego co wiem, aparat powinien przylegać bardziej do zębów, niestety u nas oba aparaty zupełnie spadają. Śruby kręcone prawidłowo, zgodnie z kierunkiem strzałek. Następnie spróbowałam tylko pół obrotu, to samo. Nie wiem co robić. Aktualnie cofnęłam śruby do poprzedniego ustawienia. Wizyta kontrolna dopiero w połowie marca. Będę wdzięczna za jakąś podpowiedź. Pozdrawiam
Witamy, na początku nawet do 2 miesięcy jest okres adaptacji do noszenia aparatów ortodontycznych dlatego taka sytuacja jak u pani córeczki zdarza się u wielu dzieci. Prosimy nie regulować aparatu samodzielnie. Wizyta kontrolna na NFZ może być nawet 1 x w miesiącu dlatego jeśli tylko będzie możliwość proszę umówić szybszą wizytę albo spokojnie poczekać na wyznaczony termin i wtedy dentysta albo dopasuje aparaty albo zrobi wyciski i wyśle do dopasowania do laboratorium. Życzymy powodzenia w leczeniu. Wspaniale że dziecko jest leczone. Pozdrawiamy