APARAT STAŁY – główne zasady higieny zamków ortodentycznych i zębów. Krzywe zęby aby były proste i zdrowe wymagają leczenia ortodontycznego. Mając aparat stały na zębach, nie można pozwolić sobie na jedzenie wszystkiego i wszędzie. Mycie zębów jest utrudnione, a czyszczenie przestrzeni międzyzębowych, to dla wielu wyzwanie. By zamki nie odpadały, a próchnica nie powstawała, trzeba przestrzegać wielu umieszczonych w artykule zasad w tym dość rygorystycznej diety. Zapraszamy do lektury.
Warto wiedzieć
Czy obowiązuje specjalna dieta podczas leczenia aparatem stałym?
Zaleca się przestrzeganie selektywnej diety, unikania produktów nie wskazanych dla osób z naklejonymi zamkami na zębach.
Produkty nie wskazane podczas terapii ortodontycznej aparatem stałym:
- włókniste
- lepkie i ciągnące się (toffi, cukierki „krówki”)
- twarde (twarde owoce, warzywa, słodycze np. landrynki)
- chrupkie i kruszące się (chipsy)
- pokarmy barwiące (wino, czerwone buraki, jagody)
- soki owocowe o skrajnych pH
- napoje energetyczne
- gumy do żucia
Produkty zalecane przy aparacie stałym na zębach:
- miękkie warzywa i owoce oraz wszelkie dania płynne/półpłynne, czy o drobnej strukturze
- produkty jasne by nie zabarwiały zębów, zamków lub ligaturek
- produkty twarde muszą zostać pokrojone zanim pacjent rozpocznie ich jedzenie
- kanapki bez skórki i produkty krojone w mniejsze kawałki, by zminimalizować odgryzanie przednimi lub bocznymi zębami na których przyklejone są zamki
- częste popijanie wodą
Więcej informacji w artykule: APARAT STAŁY – Co można jeść w aparacie?
Jak często myć krzywe zęby?
Zalecamy mycie zębów po każdym posiłku. U osób z aparatem stałym mycie zębów tylko rano i wieczorem to zdecydowanie za mało.
Uwaga. Przed myciem zębów należy wyjąć z jamy ustnej wszystkie ruchome i zdejmowane elementy np. wyciągi międzyszczękowe.
Jaki rodzaj szczoteczki wybrać do krzywych zębów?
Rekomendujemy stosowanie szczoteczek elektrycznych. Warto stosować program „delikatny”, z minimalną ilością obrotów i drgań by nie uszkodzić aparatu. Są dostępne główki do szczoteczek elektrycznych, dedykowane do czyszczenia aparatów naklejonychy na zębach. Mają one specjalnie wyprofilowane włosie, by bez problemu dotrzeć do zakamarków aparatu ortodontycznego.
Klasyczne szczoteczki ręczne, powinny mieć miękkie włosie. W 2023 roku dostępne są również specjalne szczoteczki ortodontyczne, do aparatów stałych, z niewielką główką i miękkim włosiem przyciętym w kształt litery V. Kształt taki pozwala lepiej dotrzeć do wszystkich zakamarków, przy zamku i pod drutem.
Jaki jest czas mycia zębów z naklejonym aparatem ?
Zęby i cały aparat stały zawsze myj minimum 2 minuty. Staraj się myć zęby delikatnie, by nie uszkodzić aparatu. Lepiej poświęcić odrobinę więcej czasu na problematyczny region, niż zepsuć lub oderwać jakiś element.
Gdy nie można wymyć zębów, zalecamy przepłukanie jamy ustnej wodą lub płynem do płukania ust.
Jaką pastę do zębów i aparatu wybrać?
Warto kupić pastę do zębów dedykowaną użytkownikom aparatów stałych. W jamie ustnej w której jest więcej niż zwykle „zakamarków”, rozwija się odmienna flora bateryjna. Wybór pasty dedykowanej pacjentom ortodontycznym to dobry pomysł.W 2023 roku w licznych internetowych i stacjonarnych sklepach dostępna jest szeroka gama past i płukanek dla pacjentów ortodontycznych.
Jak czyścić przestrzenie między krzywymi zębami?
Zachęcam do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych specjalnymi nićmi dentystycznymi, przeznaczonymi do aparatów stałych (ze sztywną jedną stroną do wprowadzenia między zęby pod drutem). Przestrzenie pod drutem, można również doczyścić, specjalnie skonstruowanymi do tego celu, wąskimi i malutkimi szczoteczkami ortodontycznymi.
Pomocą dla pacjentów, może okazać się użytkowanie irygatora stomatologicznego. Wytwarza on strumień wody pod ciśnieniem, który świetnie płucze przestrzenie międzyzębowe i miejsca wokół zamków i drutów.
Co lekarz zaleci przy nieprawidłowej higienie aparatu ortodontycznego i krzywych zębach?
Lekarz prowadzący przypomni pacjentowi jak radzić sobie z utrzymaniem należytej higieny jamy ustnej. Pamiętać należy, że jeśli jedzenie zalega dłużej niż 1-2 dni to zaczyna odkładać się kamień nazębny nawet wokół zamków. Kamienia nazębnego nie usunie się samemu w domu. Dlatego lekarz może zalecić zabieg higienizacji czyli profesjonalnego oczyszczania zębów (skaling i/lub piaskowanie) i/lub fluoryzacja. U niektórych pacjentów, może być wskazanie, do stosowania past do zębów, o zwiększonej zawartości fluoru lub past wzmacniających szkliwo tzw. remineralizujących.
Co zrobić jeśli mam uraz spowodowany aparatem na zęby?
Jeśli zamek urazi błonę śluzową policzka lub warg, można na drażniący element nałożyć specjalny ortodontyczny wosk ochronny. Można go otrzymać u swojego ortodonty lub kupić przez Internet. By rana goiła się poprawnie, zaleca się płukanie jamy ustnej płukankami np. z chlorheksydyną (zgodnie z informacją umieszczoną na ulotce). Można stosować również, gotową maść przyspieszającą gojenie rany na błonie śluzowej, lub pasty ochronne do smarowania na bolącą ranę w jamie ustnej.
Dygresje autorki
Wiele osób bez aparatu naklejonego na zęby nie radzi sobie z utrzymaniem idealnej higieny jamy ustnej. Dlatego tak ważna jest wiedza, że aparat na zęby to wielkie utrudnienie w już niełatwym zadaniu. Warto skupić się na selekcyjnej diecie. Z obserwacji pacjentów uważam, że odpowiednie dobieranie pokarmów to połowa sukcesu.
Drugą najważniejszą kwestią jest próba doczyszczenia zębów po każdym posiłku. Nasz „równy” zgryz to dla niektórych pacjentów droga do zdrowia i sukcesu. Nie każda droga bywa łatwa i przyjemna. Życzę determinacji w osiąganiu zmierzonego celu. W razie pytań służę pomocą.
UWAGA! Artykuł ma charakter informacyjno-edukacyjny. Artykuł nie jest substytutem diagnozy i leczenia. W artykule nie opisane są wszystkie wskazania i przeciwskazania oraz skutki uboczne leczenia ortodontycznego. Pamiętaj aparat ortodontyczny (np. stały, nakładkowy) to wyrób medyczny który może nie być odpowiedni dla ciebie. Można go stosować jedynie po pełnej diagnostyce stomatologicznej i ortodontycznej oraz jedynie ze wskazań medycznych i pod nadzorem lekarza. Pełen zakres informacji na jego temat uzyskasz zawsze bezpośrednio u lekarza prowadzącego Twoje leczenie. Umieszczone cenniki nie stanowią oferty handlowej wg art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego i są publikowane tylko w celach informacyjnych. Podane ceny mogą ulec zmianie. Artykuł nie jest sponsorowany.
