Paradontoza jest chorobą wieloczynnikową. Początek paradontozy, czyli stan zapalny dziąseł jest u dużej części pacjentów uleczalny. Na tym etapie niektóre babcine czy domowe sposoby na leczenie krwawiących dziąseł mogą się przydać. Przestrzeganie zaleceń dentysty, czy periodontologa jest kluczowe podczas leczenia paradontozy. Paradontozę leczy się w zależności od stadium zaawansowania choroby, z którym pacjent zgłosił się do stomatologa. Początek paradontozy leczy się zabiegami tj.: skaling, kiretaż, root planing, laseroterapia, ultradźwięki, oraz farmakoterapią lekami przepisanymi przez dentystę jak i lekami bez recepty. Zaawansowaną paradontozę leczy się: specjalistycznymi zabiegami ręcznymi, mechanicznymi, antybiotykami, laserami oraz zabiegami chirurgicznymi np. sterowaną regeneracją tkanek, czy przeszczepem tkanek. Po więcej informacji zapraszamy do artykułu.
Warto wiedzieć
Jak leczyć początek paradontozy?
Leczenie na wczesnym etapie paradontozy wymaga najmniejszego nakładu finansowego i czasowego. Bardzo ważne jest dokładne usuwanie osadu oraz kamienia nazębnego naddziąsłowego i tego ukrytego pod dziąsłem. Niestety prawidłowo, nie wykonamy tego samodzielnie w domu. Potrzebna tu jest profesjonalna higienizacja w gabinecie stomatologicznym, wykonywana w zależności od wskazań 2-3 razy w roku, lub częściej na początku leczenia.
Wszystkie zalecenia związane z profilaktyką paradontozy opisane w oddzielnym artykule na portalu, obowiązują również w trakcie leczenia początkowych stadiów tej choroby. Chodzi tu o rodzaj szczotki, pasty, przyborów dodatkowych do utrzymania dobrej higieny jamy ustnej i języka.
Pomocne są również: zdrowy tryb życia, unikanie używek tj. papierosów czy alkoholu, racjonalnie zbilansowane żywienie i regularne badania przesiewowe w kierunku chorób związanych z wiekiem czy płcią.
Dentysta lub periodontolog aby wdrożyć swoje metody leczenia wykona badanie jamy ustnej. Określi jakie czynniki ryzyka paradontozy są do wyeliminowania przez pacjenta, zleci badania dodatkowe np. RTG, testy mikrobiologiczne czy badanie śliny.
Początkowy etap paradontozy dentysta leczy poprzez m.in.:
- Skaling, czyli usuwanie twardych złogów nazębnych
- Root planing, czyli wygładzenie korzeni zęba
- Usuwanie osadu (piaskowanie)
- Leczenie fotodynamiczne kieszonek dziąsłowych
- Aplikacja leków/chemioterapeutyków do kieszonek dziąsłowych
- Zabiegi ultradźwiękowe, Vector Paro
- Szynowanie zębów
- Korektę okluzji, czyli stykania się zębów poprzez selektywne szlifowanie wybranych zębów
Jak leczyć zaawansowaną paradontozę?
W przypadku zaawansowanej paradontozy, gdy doszło do powstania głębokich kieszonek dziąsłowych i ubytków kostnych, na początku należy z nich usunąć jak najwięcej bakterii i wyleczyć stan zapalny.
Jako pierwsze wykonywane są zabiegi takie jak np. skaling nadziąsłowy i poddziąsłowy, piaskowanie zębów, kiertaż, root planing, płukanie kieszonek dziąsłowych np. lekami.
Zaawansowaną paradontozę dentysta leczy poprzez m.in.:
- Zabiegi chirurgiczne z periodontologii, mikrochirurgiczne
- Procedury regeneracyjne np. błony resorbowalne, biomateriały, autogenne koncentraty płytkowe osocza i fibryny
- Zabiegi pokrywania pojedynczych lub mnogich recesji dziąsłowych
- Laseroterapię
- Leczenie furkacji międzykorzeniowych
- Farmakoterapię miejscową i/lub ogólną
- Antybiotykoterapia
O tym jakie leczenie paradontozy refundowane jest na NFZ możesz dowiedzieć się z naszego wcześniejszego artykułu. Nie wszystkie zaawansowane zabiegi mogące uratować zęby są możliwe do wykonania w gabinecie NFZ.
Ile trwa leczenie paradontozy?
Leczenie pierwszego etapu paradontozy, którym często jest stan zapalny dziąseł może przebiegać relatywnie szybko u niektórych zdrowych pacjentów. W parę tygodni można wyleczyć krwawienie dziąseł powstałe na tle zalegających osadów na zębach. Ważne by wyeliminować czynniki ryzyka rozwoju paradontozy.
Leczenie średniozaawansowanej i zaawansowanej paradontozy, często trwa długie lata i może być kosztowne. W celu wyleczenia pacjenta współpracują ze sobą dentysta, periodontolog, chirurg stomatologiczny oraz często internista, endokrynolog, diabetolog.
Czas podjętego leczenia ma znaczenie, ponieważ nie wszystkie objawy paradontozy można wyleczyć czy cofnąć. Dziąsło nie odrośnie idealnie, utracona kość nie powstanie samoistnie.
Warto wiedzieć, że nie wszystkie zabiegi w zaawansowanej paradontozie są refundowane przez NFZ np. nie są dostępne zabiegi laseroterapii, czy odtwarzające wysokość i szerokość kości tzw. sterowane regeneracje tkanek przyzębia.
Paradontoza a leczenie protetyczne czy ortodontyczne?
W skład kompleksowego leczenia zapaleń przyzębia wchodzi leczenie protetyczne jak i ortodontyczne. Gdy brakuje chociaż jednego zęba to pozostałe przyjmują na siebie większe siły, a to może doprowadzić do przeciążeń, które są czynnikami ryzyka rozwoju paradontozy.
Jeśli zęby są stłoczone lub krzywo stoją to ciężej czyści się zęby i dziąsła w tym regionie. Jest to również czynnikiem ryzyka rozwoju paradontozy.
Pamiętaj nie ma górnego wieku leczenia protetycznego czy ortodontycznego, dlatego warto na ten temat porozmawiać ze swoim dentystą.
Jakie szczoteczki do zębów używać przy paradontozie?
W chorobach dziąseł i przyzębia, ważne jest stosowanie szczoteczek z miękkim lub bardzo miękkim włosiem. Nie można stosować szczoteczek z twardym włosiem. Włosie zawsze powinno ustawione być pionowo co oznacza, że średnio co 3 miesiące należy kupić nową szczoteczkę.
Dentyści i higienistki polecają również szczoteczki międzyzębowe i odpowiednie pasty do zębów np. z fluorkiem cyny. Nitkowanie i stosowanie irygatora, to kolejne zabiegi poprawiające kondycję dziąseł i tkanek dookoła zęba.
Szczoteczką ręczną należy wykonywać specyficzne ruchy, nie „kółeczka”. Szczoteczką soniczną natomiast zalecane są różne ruchy w zależności od kształtu główki. Sprawdź w instrukcji obsługi.
Pamiętajmy, że nie wolno nam do czyszczenia zębów używać wykałaczek. Obgryzania paznokci również nie pomaga w walce z tą chorobą.
Czy w paradontozie można czyścić zęby szczoteczką soniczną?
Szczoteczka soniczna może być stosowana w paradontozie. Szczoteczka taka znacznie lepiej usuwa osad z zębów niż jakakolwiek szczoteczka manualna. W tej chorobie szczególnie ważne jest by każde urządzenie do czyszczenia zębów było dobrane przez dentystę lub higienistkę stomatologiczną. Pacjent powinien wiedzieć jak właściwie używać kupioną szczoteczkę, by nie zrobić sobie nieopatrznie krzywdy.
Zanim kupisz drogą szczoteczkę soniczną, porozmawiaj na ten temat z profesjonalistą.
Czy paradontozę można leczyć na NFZ?
Tak, paradontozę można leczyć za darmo w gabinetach periodontologów z podpisanym kontraktem z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Warto wiedzieć, że takie zabiegi jak czyszczenie zębów, czyli scaling zębów, płukanie kieszonek dziąsłowych, czy zdjęcie panoramiczne zębów są w Polsce refundowane.
Więcej na ten temat w naszym zbiorczym artykule „Periodontologia na NFZ”.
Ważne:
Nie dopuść do powstania osadu i kamienia na zębach, bo to jeden z głównych powodów rozwoju paradontozy. Czyszczenie zębów, czyli skaling możesz wykonać na NFZ.
Wykonanie piaskowania zębów w prywatnym gabinecie to dobra inwestycja w swoje zdrowie.
Zadbaj, aby uzupełnić brakujące zęby w jamie ustnej, tak by pozostałe zęby nie były przyczyną miejscowych przeciążeń i urazów. Są to czynniki wpływające na rozwój paradontozy.
Więcej informacji na temat refundowanego leczenia stomatologicznego w Polsce w 2023 roku przeczytasz w zbiorczym artykule: Narodowy Fundusz Zdrowia – Co jest refundowane u dentysty?
Bibliografia
- https://www.efp.org/education/continuing-education/clinical-guidelines/guideline-on-treatment-of-stage-i-iii-periodontitis/
- „Praktyczna periodontologia kliniczna” pod red. Jańczuka
- The prevalence and severity of periodontitis in a Polish cross-sectional gerodontological study. B. Głowacka, D. Chrzęszczyk, T.P. Konopka, J Stoma 2019; 72, 5: 193-201
- Prevalence of periodontitis in dentate people between 2011 and 2020: A systematic review and meta-analysis of epidemiological studies. D. Trindade, R. Carvalho, V. Machado, L. Chambrone, J. J. Mendes, J. Botelho, J Clin Periodontol, 2023 May;50(5):604-626.
- Economist report shows prevalence of periodontitis unchanged over 20 years – European Federation of Periodontology (efp.org)
- https://ucs.dental/uslugi/periodontologia
Artykuł ma charakter informacyjno-edukacyjny z zakresu stomatologii. Artykuł nie jest substytutem diagnozy i leczenia paradontozy (chorób przyzębia). W artykule nie opisane są wszystkie objawy i zalecenia. Paradontoza u każdego człowieka przebiega odmiennie, dlatego sposób i czas leczenia lub rezultaty leczenia mogą znacznie się różnić u każdego pacjenta. Pełen zakres informacji na temat swojego zdrowia i rekomendowanych metod leczenia swoich chorób uzyskasz jedynie bezpośrednio u lekarza Cię diagnozującego i prowadzącego Twoje leczenie.
