Wiesz co było w koszyku świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w ramach NFZ przed pandemia?
Dzieci i młodzież w Polsce można leczyć stomatologicznie w ramach NFZ – Narodowego Funduszu Zdrowia. W tym artykule przeczytasz, co znajduje się w gwarantowanym koszyku świadczeń zdrowotnych dla starszych dzieci. Dziecko od 6 roku życia do 19 roku życia w Polsce ma refundowanych parę wizyt w ramach opieki stomatologicznej.
Na każdej wizycie, w zależności od rozwoju uzębienia i wzrastania jamy ustnej, wykonywane są bardzo ważne badania, analizy, instruktaże lub niezbędne leczenie. UWAGA. W związku, z pandemią COVID-19 większość świadczeń jest wstrzymana. Obecnie udziela się jedynie doraźnej pomocy stomatologicznej dzieciom np. uraz zęba, ropień dziąsła. Mimo tego, że nie można skorzystać ze wszystkich wymienionych i opisanych przeze mnie poniżej świadczeń uważam, że teraz jest czas by zaplanować wizyty swojego dziecka wg poniższych rekomendacji.
Warto wiedzieć
Wizyta u dentysty w 6 roku życia
„Profilaktyczne świadczenie stomatologiczne dla dziecka w 6 roku życia”
Lekarz na wizycie:
- Ocenia stan uzębienia zębów mlecznych i zębów stałych
- Przeprowadza kontrolę higieny jamy ustnej
- Przeprowadza instruktaż jak prawidłowo dbać o jamę ustną
- Ocenia budowę i funkcję narządu żucia, błony śluzowej, wędzidełka
- Sprawdza czas i kolejność wyrzynania zębów:
1) typ wyrzynania zębów stałych
2) sprawdza sposób zwierania się pierwszych stałych zębów trzonowych, pod kątem ewentualnych nieprawidłowości ortodontycznych
3) sprawdza występowanie patologicznych nawyków np. ssania palca, przygryzania wargi
4) sprawdza stopień starcia zębów mlecznych. Coraz więcej dzieci, ma małe fizjologiczne starcia zębów mlecznych, co podyktowane jest m.in. miękką dietą. To z kolei wpływa na późną wymianę zębów i problemy natury ortodontycznej.
- Dentysta na tej wizycie prowadzi profilaktykę ortodontyczną. Tłumaczy jak zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia wad zgryzu. Pokazuje sposoby prowadzące do eliminacji nawyków np. ssania palca i oddychania z otwartymi ustami. Zaleca podawania pokarmów o stałej konsystencji.
- Jeśli któreś zęby są nieproporcjonalnie duże, ponieważ nie uległy fizjologicznemu starciu, dentysta może opiłować niestarte powierzchnie mleczaków, by nie powstała na tej bazie wada zgryzu. Procedura ta nazywa się „korekcyjne szlifowanie zębów”.
- Lekarz przy braku przeciwwskazań, przeprowadza zabiegi profilaktyczne przeciwdziałające rozwojowi próchnicy zębów mlecznych i stałych.
Dzieciom do ukończenia 8 roku NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym, bruzd pierwszych trzonowców stałych, oraz bruzd drugich trzonowców stałych, raz do ukończenia 14 roku życia. W koszyku świadczeń znajduje się również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych, nie częściej niż 1 raz na kwartał. Jeśli dziecko ma słabe szkliwo lub ma jego niedorozwój, w ramach NFZ dentysta wykona kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych.
Dzieciom i młodzieży do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach w szczęce i żuchwie dentysta używać może światłoutwardzalny materiał kompozytowy tzw. „biała plomba”. Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie może liczyć na leczenie chorób przyzębia. Natomiast jeśli ma wskazania do leczenia ortodontycznego to NFZ refunduje leczenie ortodontyczne aparatami ruchomymi do ukończenia 12 roku życia.
Pamiętaj, lakowanie zębów jest w koszyku świadczeń NFZ.
Wizyta u dentysty w 7 roku życia
Dziecko może skorzystać z zakresu zabiegów dedykowanych dla dzieci w wieku sześciu lat. Z dodatkowych procedur jakie w tym okresie wykonuje dentysta, jest szczegółowe badanie zgryzu, pod kątem wykrycia wady zgryzu. Stosuje podczas badania wskaźnik międzynarodowy IOTN, w którym określa się czy:
- dziecko ma wyraźnie zniekształcone łuki zębowe
- czy widać ograniczenie funkcji żucia lub gryzienia
- oraz etap wyrzynania zębów.
W tym wieku jako rodzic powinieneś otrzymać informacje, czy u dziecka rozwija się wada zgryzu czy nie.
Jest to ważne, ponieważ ortodonci w Polsce najczęściej rozpoczynają leczenie dzieci od 7, 8 czy 9 roku życia aparatem ruchomym, refundowanym przez NFZ. Czas jest tu istotnym elementem, ponieważ należy doliczyć jeszcze długoś oczekiwania na aparat ortodontyczny w tzw. „kolejce” na NFZ.
Leczenie ortodontyczne dziecka zależy nie tylko od wieku, ale też od wady zgryzu, dlatego powyższe normy wiekowe nie dotyczą wszystkich dzieci. Jedne dzieci potrzebują pilnego leczenia ortodontycznego już w 4 roku życia. Inne natomiast mogą mieć rozpoczęte leczenie nawet w 9 roku życia.
Dzieciom do ukończenia 8 roku, NFZ refunduje lakowanie bruzd pierwszych trzonowców stałych, oraz bruzd drugich trzonowców stałych raz do ukończenia 14 roku życia. Lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych może być wykonane nie częściej niż 1 raz na kwartał. Jeśli dziecko ma słabe szkliwo lub ma jego niedorozwój, w ramach NFZ dentysta wykona kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych. Dzieciom do 18 roku życia, do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach , dentysta używać może materiałów kompozytowych „na światło” czyli „białych plomb”. Jeśli dziecko ma chore dziąsła, może liczyć na ich leczenie. Jeśli ma wskazania do leczenia wady zgryzu, to NFZ refunduje wykonanie aparatu ruchomego do ukończenia 12 roku życia.
Wizyta u dentysty w 10 roku życia
Dziesięciolatek korzysta z tych samych świadczeń co siedmiolatek, oraz pierwszego w życiu badania dziąseł i struktur utrzymujących zęby w kości, czyli badania periodontologicznego. Lekarz ocenia:
- stan tzw. tkanek przyzębia przez oznaczenie głębokości kieszonek dziąsłowych
- utratę przyczepu łącznotkankowego
- ocenia wskaźnik krwawienia dziąseł
Są to bardzo skomplikowane nazwy, lecz sprowadza się to do zbadania czy dziąsła i kość są zdrowe u dziecka.
Do tej pory dentysta skupiał się głównie, na jakości i ilości oraz ustawieniu zębów i przesiewowym badaniu całej jamy ustnej.
Około 10 roku życia, w jamie ustnej występuje dużo zębów stałych, dlatego wizyta w tym wieku, pozwoli dentyście dobrze zdiagnozować sytuację zębową dziecka.
Warto sobie uzmysłowić, że zła higiena jamy ustnej ma bezpośrednie przełożenie na występowanie próchnicy, czy stanu zapalnego dziąseł. Istnieje wiele chorób ogólnoustrojowych, spowodowanych niedoborem witamin czy mikroelementów, które można wykryć poprzez ocenę stanu np. dziąseł.
Dzieciom i młodzieży NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd pierwszych trzonowców stałych, raz do ukończenia 8 roku życia, oraz bruzd drugich trzonowców stałych raz do ukończenia 14 roku życia. W koszyku świadczeń znajduje się również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych. Jeśli dziecko ma słabe szkliwo lub jego deficyt, w ramach NFZ dentysta wykona kosmetyczne pokrycie szkliwa. Do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach w szczęce i żuchwie, dentysta używać może światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie, może liczyć uch leczenie. Natomiast jeśli ma wskazania do leczenia ortodontycznego to NFZ refunduje leczenie ortodontyczne aparatami ruchomymi, do ukończenia 12 roku życia.
Wizyta u dentysty w 12 roku życia
Dwunastolatek korzysta z tych samych świadczeń co dziesięciolatek. Dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd pierwszych trzonowców stałych, raz do ukończenia 8 roku życia, oraz bruzd drugich trzonowców stałych, raz do ukończenia 14 roku życia.
W koszyku świadczeń znajduje się również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych, nie częściej niż 1 raz na kwartał. Jeśli dziecko ma słabe szkliwo, lub ma jego niedorozwój, w ramach NFZ dentysta wykona kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych. Do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach, dentysta używać może światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie, może liczyć na leczenie chorób przyzębia.
Natomiast jeśli ma wskazania do leczenia ortodontycznego to NFZ refunduje wykonanie aparatu ortodontycznego ruchomego do ukończenia 12 roku życia i kontynuację kontroli leczenia do ukończenia 13 roku życia.
Wizyta u dentysty w 13 roku życia
Dziecku w 13 roku życia przysługują te same zabiegi co w 10 i 12 roku życia. Dzieciom i młodzieży NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd pierwszych oraz drugich trzonowców stałych. W koszyku świadczeń znajduje się również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych. Do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach dentysta używać może „białą twardą plombę” czyli światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie może liczyć na leczenie chorób przyzębia.
Do ukończenia 13 roku życia refundowane są wizyty kontrolne w ramach podjętego leczenia ortodontycznego aparatem ruchomym.
Wizyta u dentysty w 16 roku życia
Szesnastolatek w koszyku świadczeń bezpłatnych z funduszu NFZ ma zapewnione te same zabiegi co 10 i 12, 13 latkowie.
Dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd:
- pierwszych trzonowców stałych
- drugich trzonowców stałych.
W koszyku świadczeń znajduje się również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych nie częściej niż 1 raz na kwartał. Jeśli dziecko ma słabe szkliwo lub ma jego niedorozwój, dentysta wykona kosmetyczną rekonstrukcję lub zabezpieczenie takiej powierzchni zęba. Do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach dentysta używać może światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie może liczyć na leczenie chorób przyzębia.
Wizyta u dentysty w 19 roku życia
Nastolatkowi w dziewiętnastym roku życia przysługują te same świadczenia co w 10, 12, 13, 16 roku życia. Przysługuje również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych nie częściej niż 1 raz na kwartał. Dzieciom i młodzieży do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach w szczęce i żuchwie dentysta używać może światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Jeśli nastolatek ma chore dziąsła i przyzębie może liczyć na leczenie chorób przyzębia.
Informacje ponad wiekowe
Dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia NFZ refunduje zabezpieczenie lakiem szczelinowym bruzd pierwszych trzonowców stałych (raz do ukończenia 8 roku życia), oraz bruzd drugich trzonowców stałych (raz do ukończenia 14 roku życia). Jest to o tyle ważna procedura, gdyż pierwsze zęby trzonowe czyli tzw. ”szóstki” są jednymi z najdłużej występujących w jamie ustnej zębów, i to je najwcześniej „atakuje” próchnica. Dlatego jeśli lekarz zakwalifikuje zęby te do lakowania, rekomendujemy wyrażenie zgody na ich wykonanie.
Dzieciom i młodzieży przysługuje również lakierowanie związkami fluoru wszystkich zębów stałych nie częściej niż 1 raz na kwartał.
Jeśli dziecko ma słabe szkliwo lub ma jego niedorozwój (zdiagnozowany przez dentystę), można liczyć w ramach NFZ na kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych.
Dzieciom i młodzieży do 18 roku życia do wypełniania ubytków w zębach „uśmiechu” czyli siecznych i kłach w szczęce i żuchwie dentysta używać może tego samego materiału, co w stomatologii prywatnej czyli biały światłoutwardzalny materiał kompozytowy („ładna biała plomba”).
Jeśli dziecko ma chore dziąsła i przyzębie może liczyć na ich leczenie. Natomiast jeśli ma wskazania do leczenia ortodontycznego to NFZ refunduje leczenie ortodontyczne aparatami ruchomymi do ukończenia 12 roku życia.
Niestety w trakcie pandemii Covid-19 zdecydowane większość procedur nie może być przeprowadzana.
Wykorzystajmy ten czas na zaplanowanie leczenia stomatologicznego, ortodontycznego swojego dziecka. Zorientujmy się gdzie NFZ ma podpisany kontrakt ze stomatologiem dziecięcym lub ortodontą. Telefonicznie lub Internetowo umówcie się na wizytę. Stomatolodzy dziecięcy to ludzie posiadający umiejętności pracy z dziećmi, nawet tymi „wymagającymi”. Wszystkim nam zależy na pięknym zdrowym uśmiechu dziecka, dlatego działajmy.
Jeśli macie Państwo pytania na temat leczenia zębów mlecznych czy stałych u dzieci, to proszę piszcie w Komentarzu. Postaram się udzielić odpowiedzi na nie tak, by skorzystało jak najwięcej rodziców .
dr Agnieszka Czechumska
